نقش تحریک کنندگی برخی گونه¬های قارچ¬¬¬ گلوموس و باکتری¬ سودوموناس در پالایش¬سبز ¬ سرب خاک توسط بنگ¬دانه (Hyoscyamus niger)

پالایش­سبز، استفاده از گیاهان و همزیستی آن­ها با ریزجانداران برای پالایش مکان­های آلوده، روشی نویدبخش برای پالایش خاک­های آلوده به فلزات سنگین است. در این پژوهش نقش برخی گونه­های قارچ گلوموس (G. intraradices، G. mosseae و G. fasciculatum)و باکتری سودوموناس (P. putida، P. fluorescens و P. aeruginosa) در پالایش آلودگی سربی خاک توسط بنگ­دانه (Hyoscyamus niger) بررسی شد. این مطالعه در شرایط گلخانه­ای به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با دو فاکتور غلظت سرب (در 4 سطح) و تیمار میکروبی (در 3 سطح) و در سه تکرار انجام گرفت. یک نمونه خاک با نمک نیترات سرب به­طور یکنواختی برای ایجاد غلظت­های مختلف سرب (صفر، 250، 500 و 1000 میلی­گرم بر کیلوگرم) آلوده شد. خاک آلوده شده استریل و سپس مایه­زنی مخلوط سه گونه­ قارچ­­­ گلوموسو مخلوط سه گونه باکتری­ سودوموناس انجام شد. گیاه بنگ­دانه در این خاک­ها کشت گردید. نتایج نشان داد قارچ­ های گلوموس و باکتری­های سودوموناس مقدار پرولین، زیست­فراهمی سرب، زیست توده ریشه و شاخساره و مقدار سرب تثبیت شده و استخراج شده توسط بنگ­دانه را به­طور معنی­داری (05/0p≤) نسبت به تیمار شاهد افزودند. قارچ­های­ گلوموس و باکتری­های سودوموناس، مقدار سرب استخراج شده توسط شاخساره را به­ترتیب بیش­ از 7/2 و 2 و مقدار سرب تثبیت شده در ریشه را به­ترتیب بیش از 1/3 و 9/1 برابر نسبت به تیمارهای مشابه در شاهد افزایش دادند. می­توان نتیجه­گیری کرد که میکروب­های مورد مطالعه عواملی نوید بخش برای کاهش سمیت سرب در بنگ­دانه و افزایش کارآیی پالایش­سبز سرب توسط گیاه هستند.